Μέχρι να εφαρμοστεί ο νόμος περί Δήμων και Δημοτικών αρχών, τοπική αρχή ήταν η Δημογεροντία, την οποία όρισε το 3/15 Απριλίου 1833 Βασιλικό Διάταγμα. Σύμφωνα λοιπόν με το διάταγμα αυτό, προτάθηκε από τους δημότες και διορίστηκε -κατά την παράδοσιν- ο και κατά τη διάρκεια του αγώνος Δημογέροντας Κωνσταντάρας Γιαννούκος. Επίσης εξελέγησαν από τους δημότες και τα υπόλοιπα μέλη του δημογεροντικού συμβουλίου των οποίων δεν γνωρίζουμε τα ονόματα.
- Με το νόμο 27/12/1833 Φ.Ε.Κ. 3/10-1-1834 περί Δήμων, χωρίστηκε η επικράτεια σε δήμους, ορίστηκαν δε και τα χωριά που τους αποτελούσαν, καθώς και η έδρα του κάθε δήμου.
Ο νομός Ευβοίας χωρίστηκε σε δώδεκα δήμους. 1) Χαλκίδος, με έδρα τη Χαλκίδα. 2. Μεσσαπείς, με έδρα την Καστέλλα, ενώ με νέο Βασιλικό Διάταγμα 12-1-1837 Φ.Ε.Κ. 2/6-1-1837 η έδρα μεταφέρθηκε στα Ψαχνά. 3) Αιγείς, με έδρα τη Λίμνη 4) Αιδηψείς, με έδρα την Αιδηψό. 5) Λιχαδείς, με έδρα τη Λιχάδα. 60 Ιστιείς, με έδρα το Ξηροχώρι. 7) Αρτεμισείς, με έδρα τα Ελληνικά. 8) Κιρονιλείς, με έδρα το Μαντούδι. 9) Διρφείς, με έδρα τις Στρόπωνες. 10) Λιλαντείς με έδρα τη Στενή. 11) Ερετριείς με έδρα την Ερέτρια. 12) Αμαρυνθείς με έδρα τη Βάθεια. - Το Δήμο Διρφύων τον αποτελούσαν τα χωριά Στρόπωνες, Βλαχιά, Καντούνια και Πηγάδια, Σαρακινό, Αγία Σοφία, Βάβουλα, Κοτσίκια, Τσέργες, Χιλιαδού, Κούτουρλα, Άγιος Νικόλαος, Μετόχι.
- Τον Δήμο Ληλαντίων τον αποτελούσαν τα χωριά Στενή, Σέττα, Μίστρος, Μαυρόπουλο, Καμπιά, Βούνοι, Γίδες, Πισώνα, Καθενούς, Έρια (Μονή), Πάλιουρα, Άγιος Αθανάσιος, Μακρυκάπα, Λούτσα, Αγία Παρασκευή, Άγιος Δημήτριος, Καλαμώντας, Πούρνος, Λωτός, Πωλητήρα, Θεολόγος και Θεολόγος Μονή, Αρμά (Μονή), Γέροντα, Καμάρια.
- Με νέο Βασιλικό διάταγμα 27 Νοεμβρίου (9 Δεκεμβρίου) 1940. Φ.Ε.Κ. 5
8-3-1941
Οι μέχρι τώρα επτά δήμοι της επαρχίας Χαλκίδος, μετασχηματίζονται σε τέσσερις. 1) Χαλκίδος. 2) Διρφύων. 3) Κηροκλέων. 4) Αιγαίων.
- Ο Δήμος Ληλαντίων, είχε πρωτεύουσα τη Στενή και πληθυσμό 3.542 κατοίκους και αποτελούνταν από τα χωριά Στενή (πρωτεύουσα), Σέττα, Μίστρος, Μαυρόπουλο, Καμπιά, Βούνοι, Γίδες, Πισσώνας, Καθενοί, Έρια (Μονή διατηρουμένη), Πάλιουρας, Άγιος Αθανάσιος, Λούτσα, Αγία Παρασκευή και Άγιος Δημήτριος (Μονή διατηρουμένη), Πούρνος, Πωλητήρα, Θεολόγος, Γέροντας και Καμάρια, Κοκιρίξι, Στρόπωνες, Καντούνια και Πηγάδια, Σαρακίνικα, Αγία Σοφία, Βάβουλα, Κοτσίκια και Τσέργες, Χιλιαδού (Μονή διατηρουμένη), Μετόχι, Λάμαρη.
Όλα τα χωριά είναι γνωστά, εκτός από το Κοκιρίξι, το οποίο δεν αναφέρεται, ούτε στο Γενικό Πίνακα του κράτους της διοικήσεως Ευβοίας, ούτε στο μετασχηματισμό του Δήμου Ληλαντίων όπως θα δούμε, αλλά ούτε και οι γεροντότεροι μπόρεσαν να πληροφορήσουν κάτι για τον οικισμό αυτόν. Πιθανότατα λοιπόν να ήταν μικρός οικισμός, άγνωστος σε μας, ο οποίος διαλύθηκε, επειδή μετώκοισαν οι κάτοικοί του σε άλλα χωριά.
- Κατά την απογραφή του 1853, ο δήμος Ληλαντίων βρέθηκε να έχει 4.687 κατοίκους και η πρωτεύουσα του Στενή 673 κατοίκους.
- Κατά την απογραφή του 1856, ο δήμος Ληλαντίων βρέθηκε να έχει 4.546 κατοίκους και η πρωτεύουσα του Στενή 708 κατοίκους.
- Κατά την απογραφή του 1861, ο δήμος Ληλαντίων έχει 5.203 κατοίκους και η Στενή 772 κατοίκους.
- Με το Β.Δ. 13-1-1875 Φ.Ε.Κ. 5
5-2-1875. Ο δήμος Ληλαντίων χωρίζεται σε δύο. α) Διρφύων με έδρα τις Στρόπωνες και β) Ληλαντίων με έδρα τους Καθενούς.
- Όμως ο αποφασισθείς αυτός ανασχηματισμός δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ και εκδόθηκε νέο Β.Δ. στις 10-1-1876 με το οποίο ο δήμος συνενούται, όπως και πριν του ανασχηματισμού του.
- Με το Β.Δ. στις 14-8-1882, ο δήμος Ληλαντίων μετασχηματίζεται σε δύο δήμους
α) Στον Δήμο Διρφύων με πρωτεύουσα τη Στενή και το Δήμο Ληλαντίων με πρωτεύουσα τους Καθενούς.
- Για το Δήμο Ληλαντίων δεν έχουμε στοιχεία, και κατά συνέπεια δεν μπορούμε να πούμε ποια χωριά τον συναποτελούσαν. Πιθανότατα όμως θα είναι σχεδόν το σύνολο των χωριών που δεν εντάχθηκαν στο Δήμο Διρφύων.
Δήμος Διρφύων
Πρωτεύουσα Στενή. Κάτοικοι 1096. Καμπιά, κατ. 332. Σέττα, κατ. 252. Στρόπωνες, κατ. 680. Μετόχι, κατ. 672. Κούτουρλα, κατ. 211. Λάμαρη, κατ. 178. Μονή Χιλιαδούς, κατ. 8. Βούνοι, κατ. 138 και Μαυρόπουλο κατ. 194 (Πληθυσμός της απογραφής 1879).
- Το 1912 καταργούνται οι Δήμοι και ισχύει ο θεσμός των Δήμων και κοινοτήτων.
1) Οι Δήμοι παραμένουν οι πρωτεύουσες των νομών και οι πόλεις που έχουν πάνω από 10.000 κατοίκους.
2) Κάθε μόνιμος συνοικισμός που έχει πάνω από 300 κατοίκους και σχολείο στοιχειώδους εκπαιδεύσεως, αποτελεί ιδίαν κοινότητα. Ιδίαν κοινότητα μπορεί να αποτελέσει και κάθε συνοικισμός με λιγότερους από 300 κατοίκους, αν έχει σχολείο και το ζητήσουν οι μισοί των εκλογέων κατοίκων.
3) Τα κοινοτικά συμβούλια αποτελούνται από πέντε μέλη αν οι κάτοικοι είναι μέχρι 1.000. Επτά μέλη αν οι κάτοικοι είναι από 1.001-2.000. Εννέα αν οι κάτοικοι είναι 2.001-4.000. Δώδεκα αν οι κάτοικοι είναι από 4.001-6.000 από 6.001 και πάνω, τα συμβούλια είναι δεκαπενταμελή.
4) Η θητεία του κοινοτικού συμβουλίου είναι τετραμελής και του προέδρου μονοετής. Δηλαδή δεν μπορούσε να εκλεγεί εκ νέου κατά το συνεχές έτος.
- Στην κοινότητα Στενής υπάγεται και ο συνοικισμός των Βούνων, ο οποίος απετέλεσε ιδία κοινότητα 19-12-1930.
Βιβλιογραφία. "Το χρονικόν της Στενής του Νομού Ευβοίας"
Του Δημητρίου Κ. Γιαννούκου
Διδασκάλου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου